สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคเสด็จดำเนินหนทางไกลในระหว่างเมืองมธุราและเมืองเวรัญชาต่อกัน คหบดีและคหปตานีมากด้วยกันก็เป็นผู้ดำเนินทางไกล ในระหว่างเมืองมธุราและเมืองเวรัญชาต่อกัน
ครั้งนั้นแล พระผู้มีพระภาคเสด็จแวะออกจากทาง ประทับนั่งที่โคนไม้แห่งหนึ่ง
คหบดีและคหปตานีเหล่านั้นได้เห็นพระผู้มีพระภาคประทับนั่งที่โคนไม้แห่งหนึ่ง จึงได้พากันไปเฝ้าพระผู้มีพระภาคถึงที่ประทับ ถวายอภิวาทแล้ว นั่ง ณ ที่ควรส่วนข้างหนึ่ง
ครั้นแล้ว พระผู้มีพระภาคได้ตรัสพระพุทธพจน์นี้กะคหบดีและคหปตานีเหล่านั้นว่า
“ดูกรคหบดีและคหปตานีทั้งหลาย การอยู่ร่วม ๔ ประการนี้
๔ ประการเป็นไฉนคือ
ชายผีอยู่ร่วมกับหญิงผี ๑
ชายผีอยู่ร่วมกับหญิงเทวดา ๑
ชายเทวดาอยู่ร่วมกับหญิงผี ๑
ชายเทวดาอยู่ร่วมกับหญิงเทวดา ๑
ดูกรคหบดีและคหปตานีทั้งหลาย
ก็ชายผีอยู่ร่วมกับหญิงผีอย่างไร
สามีในโลกนี้ เป็นผู้มักฆ่าสัตว์ ลักทรัพย์ ประพฤติผิดในกาม พูดเท็จ ดื่มน้ำเมา คือสุราและเมรัยอันเป็นที่ตั้งแห่งความประมาท
เป็นคนทุศีล มีบาปธรรม
มีใจอันมลทินคือความตระหนี่ครอบงำ
ด่าและบริภาษสมณพราหมณ์ อยู่ครองเรือน
แม้ภรรยาของเขา ก็เป็นผู้มักฆ่าสัตว์ ลักทรัพย์ประพฤติผิดในกาม พูดเท็จ ดื่มน้ำเมาคือสุราและเมรัยอันเป็นที่ตั้งแห่งความประมาท
เป็นคนทุศีล มีบาปธรรม
มีใจอันมลทินคือความตระหนี่ครอบงำ
ด่าและบริภาษสมณพราหมณ์ อยู่ครองเรือน
ชายผีอยู่ร่วมกับหญิงผี อย่างนี้แล
ก็ชายผีอยู่ร่วมกับหญิงเทวดาอย่างไร
สามีในโลกนี้ เป็นผู้มักฆ่าสัตว์ ลักทรัพย์ ประพฤติผิดในกาม พูดเท็จ ดื่มน้ำเมาคือสุราและเมรัยอันเป็นที่ตั้งแห่งความประมาท
เป็นคนทุศีล มีบาปธรรม
มีใจอันมลทินคือความตระหนี่ครอบงำ
ด่าและบริภาษสมณพราหมณ์ อยู่ครองเรือน
ส่วนภรรยาของเขา เป็นผู้งดเว้นจากการฆ่าสัตว์ จากการลักทรัพย์ จากการประพฤติผิดในกาม จากการพูดเท็จ จากการดื่มน้ำเมาคือสุราเมรัยอันเป็นที่ตั้งแห่งความประมาท
มีศีล มีกัลยาณธรรม
มีใจปราศจากมลทินคือความตระหนี่
ไม่ด่าไม่บริภาษสมณพราหมณ์ อยู่ครองเรือน
ชายผีอยู่ร่วมกับหญิงเทวดา อย่างนี้แล
ก็ชายเทวดาอยู่ร่วมกับหญิงผีอย่างไร
สามีในโลกนี้ เป็นผู้งดเว้นจากการฆ่าสัตว์ จากการลักทรัพย์ จากการประพฤติผิดในกาม จากการพูดเท็จ จากการดื่มน้ำเมาคือสุราเมรัยอันเป็นที่ตั้งแห่งความประมาท
มีศีล มีกัลยาณธรรม
มีใจปราศจากมลทินคือความตระหนี่
ไม่ด่าไม่บริภาษสมณพราหมณ์ อยู่ครองเรือน
ส่วนภรรยาของเขา เป็นผู้มักฆ่าสัตว์ ลักทรัพย์ ประพฤติผิดในกาม พูดเท็จ ดื่มน้ำเมาคือสุราและเมรัยอันเป็นที่ตั้งแห่งความประมาท
เป็นคนทุศีล มีบาปธรรม
มีใจอันมลทินคือความตระหนี่ครอบงำ
ด่าและบริภาษสมณพราหมณ์ อยู่ครองเรือน
ชายเทวดาอยู่ร่วมกับหญิงผี อย่างนี้แล
ก็ชายเทวดาอยู่ร่วมกับหญิงเทวดาอย่างไร
สามีในโลกนี้ เป็นผู้งดเว้นจากการฆ่าสัตว์ จากการลักทรัพย์ จากการประพฤติผิดในกาม จากการพูดเท็จ จากการดื่มน้ำเมาคือสุราเมรัยอันเป็นที่ตั้งแห่งความประมาท
มีศีล มีกัลยาณธรรม
มีใจปราศจากมลทินคือความตระหนี่
ไม่ด่าไม่บริภาษสมณพราหมณ์ อยู่ครองเรือน
แม้ภรรยาของเขา ก็เป็นผู้งดเว้นจากการฆ่าสัตว์ จากการลักทรัพย์ จากการประพฤติผิดในกาม จากการพูดเท็จ จากการดื่มน้ำเมาคือสุราเมรัยอันเป็นที่ตั้งแห่งความประมาท
มีศีล มีกัลยาณธรรม
มีใจปราศจากมลทินคือความตระหนี่
ไม่ด่าไม่บริภาษสมณพราหมณ์ อยู่ครองเรือน
ชายเทวดาอยู่ร่วมกับหญิงเทวดา อย่างนี้แล
ดูกรคหบดีและปตานีทั้งหลาย การอยู่ร่วม ๔ ประการนี้แล
ภรรยาและสามีทั้งสองเป็นผู้ทุศีล
เป็นคนตระหนี่ มักด่าว่า สมณพราหมณ์
ชื่อว่า เป็นผีมาอยู่ร่วมกัน
สามีเป็นผู้ทุศีล มีความตระหนี่ มักด่าว่าสมณพราหมณ์
ส่วนภรรยาเป็นผู้มีศีล รู้ความประสงค์ของผู้ขอ…
ปราศจากความตระหนี่
ภรรยานั้นชื่อว่า เทวดาอยู่ร่วมกับสามีผี
สามีเป็นผู้มีศีล รู้ความประสงค์ของผู้ขอ
ปราศจากความตระหนี่
ส่วนภรรยาเป็นผู้ทุศีล มีความตระหนี่
มักด่าว่าสมณพราหมณ์
ชื่อว่า หญิงผีอยู่ร่วมกับสามีเทวดา
ทั้งสองเป็นผู้มีศรัทธา
รู้ความประสงค์ของผู้ขอ
มีความสำรวม เป็นอยู่โดยธรรม
ภรรยาและสามีทั้งสองนั้น…
เจรจาถ้อยคำที่น่ารักแก่กันและกัน
ย่อมมีความเจริญรุ่งเรืองมาก มีความผาสุก
ทั้งสองฝ่ายมีศีลเสมอกัน…
รักใคร่กันมาก ไม่มีใจร้ายต่อกัน
ครั้นประพฤติธรรมในโลกนี้แล้ว
เป็นผู้มีศีลและวัตรเสมอกัน
ย่อมเป็นผู้เสวยกามารมณ์
...เพลิดเพลินบันเทิงใจอยู่ในเทวโลก
อ้างอิง : สังวาสสูตรที่ ๑ พระไตรปิฎก ฉบับหลวง เล่มที่ ๒๑ ข้อที่ ๕๓ หน้า ๕๖-๕๘