ภายในนครกบิลพัสดุ์
ก็มหาสมัยสูตรนี้ เป็นที่รักที่ชอบใจของพวกเทวดา มีเรื่องเล่าว่า ที่วัดโกฏิบรรพต มีเทพธิดาองค์หนึ่งอยู่ที่ต้นกากทิง ใกล้ประตูถ้ำกากทิง ภิกษุหนุ่มรูปหนึ่งท่องพระสูตรนี้ภายในถ้ำ เทพธิดาได้ฟัง ในเวลาจบพระสูตร ก็ได้ให้สาธุการด้วยเสียงอันดัง ภิกษุหนุ่มถามว่า
“นั่นใคร ๆ”
เทพธิดาตอบว่า
“ดิฉันเป็นเทพธิดา เจ้าค่ะ”
“ทำไมจึงได้ให้สาธุการ”
“ท่านเจ้าค่ะ ดิฉันได้ฟังพระสูตรนี้ในวันที่พระทศพลประทับนั่งแสดงที่ป่าใหญ่ วันนี้ได้ฟังอีก ธรรมบทนี้ท่านถือเอาดีแล้ว เพราะไม่ทำให้อักษรแม้ตัวเดียวจากคำที่พระผู้มีพระภาคเจ้าแสดงไว้เสียไป”
“เมื่อพระทศพลกำลังแสดงอยู่ ท่านได้ฟังหรือ”
“อย่างนั้น เจ้าค่ะ”
“เขาว่าเทวดาเข้าประชุมกันมาก แล้วท่านยืนฟังที่ไหน”
“ท่านเจ้าค่ะ ดิฉันเป็นเทวดาชาวป่าใหญ่ ก็เมื่อพวกเทวดาชั้นผู้ใหญ่กำลังพากันมา ไม่ได้ที่ว่างในชมพูทวีปเลย มาสู่ตามพปัณณิทวีปนี้ ยืนริมฝั่งที่ท่าชัมพูโกล ถึงที่ท่านั้นก็ตาม เมื่อพวกเทวดาชั้นผู้ใหญ่กำลังพากันมา ก็ถอยร่นมาโดยลำดับ แช่น้ำทะเลลึกแค่คอ หลังหมู่บ้านใหญ่ในจังหวัดโรหณะ แล้วก็ยืนฟังในที่นั้น”
“จากที่ซึ่งท่านยืนมันไกลแล้ว ท่านจะเห็นพระศาสดาหรือ”
“ท่านพูดอะไร ดิฉันเข้าใจว่า พระศาสดาทรงแสดงธรรมอยู่ที่ป่าใหญ่ ทรงแลดูดิฉัน เสมอ ๆ รู้สึกกลัว รู้สึกละอาย”
“เขาเล่ามาว่า วันนั้นมีเทวดาแสนโกฏิสำเร็จพระอรหัต แล้วท่านล่ะตอนนั้นสำเร็จพระอรหัตหรือ”
“ไม่หรอกค่ะ ท่านผู้เจริญ”
“สำเร็จอนาคามิผล กระมัง”
“ไม่หรอกค่ะ ท่านผู้เจริญ”
“เห็นจะสำเร็จสกทาคามิผล กระมัง”
“ไม่หรอกค่ะ ท่านผู้เจริญ”
“เขาว่า พวกเทวดาที่สำเร็จมรรคสามนับไม่ได้ แล้วท่านล่ะ เห็นจะเป็นพระโสดาบันกระมัง"
ในวันนั้น เทพธิดาสำเร็จโสดาปัตติผล รู้สึกอาย จึงพูดว่า
“พระคุณเจ้าถามสิ่งไม่น่าถาม (ถามซอกถามแซก)”
ลำดับนั้น ภิกษุนั้น จึงกล่าวกะนางว่า
“ท่านจะแสดงกายให้อาตมาเห็นได้ไหม”
“จะแสดงหมดทั้งตัวไม่ได้หรอกค่ะ ท่านผู้เจริญ ดิฉันจะแสดงแก่พระคุณเจ้าแค่ข้อนิ้วมือ”
ว่าแล้วก็เอานิ้วมือสอด หันหน้าเข้าภายในถ้ำตามรูกุญแจ นิ้วมือก็เป็นเหมือนเวลาพระจันทร์พระอาทิตย์ขึ้นเป็นพัน ๆ ดวง เทพธิดากล่าวว่า
“จงอย่าประมาทนะ ท่านเจ้าค่ะ”
แล้วไหว้ภิกษุหนุ่มกลับไป
พระสูตรนี้เป็นที่รักที่ชอบใจของเทวดาทั้งหลายอย่างนี้ เทวดาทั้งหลายย่อมถือว่า พระสูตรนั้นเป็นของเรา ด้วยประการฉะนี้
อ้างอิง : อรรถกถา มหาสมัยสูตร