วิมุตติสูตร - เหตุแห่งวิมุตติ

วิมุตติสูตร - เหตุแห่งวิมุตติ

พระผู้มีพระภาคตรัสว่า “ดูกรภิกษุทั้งหลาย เหตุแห่งวิมุตติ ๕ ประการนี้ ซึ่งเป็นเหตุให้จิตของภิกษุผู้ไม่ประมาท มีความเพียร มีใจเด็ดเดี่ยว ที่ยังไม่หลุดพ้น ย่อมหลุดพ้นอาสวะ ที่ยังไม่สิ้น ย่อมถึงความสิ้นไป หรือเธอย่อมบรรลุธรรมอันเกษมจากโยคะชั้นเยี่ยม ที่ยังไม่ได้บรรลุ พระผู้มีพระภาคตรัสว่า

รถสูตร - อุบายเพื่อความสิ้นอาสวะทั้งหลาย

รถสูตร - อุบายเพื่อความสิ้นอาสวะทั้งหลาย

พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสว่า “ดูกรภิกษุทั้งหลาย ภิกษุผู้ประกอบด้วยธรรม ๓ ประการ ย่อมมากด้วยความสุขโสมนัสอยู่ในปัจจุบัน และย่อมปรารภอุบายเพื่อความสิ้นอาสวะทั้งหลาย ธรรม ๓ ประการเป็นไฉน คือ พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสว่า

กัจจานโคตตสูตร - เหตุให้ชื่อว่าสัมมาทิฏฐิ

กัจจานโคตตสูตร - เหตุให้ชื่อว่าสัมมาทิฏฐิ

พระผู้มีพระภาคประทับอยู่ ณ พระเชตวัน อารามของท่านอนาถบิณฑิกเศรษฐี เขตพระนครสาวัตถี ครั้งนั้นแล ท่านพระกัจจานโคตต์ เข้าไปเฝ้าพระผู้มีพระภาคถึงที่ประทับ

มหาวัจฉโคตตสูตร - ธรรมที่เป็นอกุศลและกุศล

มหาวัจฉโคตตสูตร - ธรรมที่เป็นอกุศลและกุศล

สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคประทับอยู่ ณ พระวิหารเวฬุวันกลันทกนิวาปะสถาน เขตพระนครราชคฤห์ ครั้งนั้นแล ปริพาชกวัจฉโคตรเข้าไปเฝ้าพระผู้มีพระภาคถึงที่ประทับ ได้ปราศรัยกับพระผู้มีพระภาค ครั้นผ่านการปราศรัยพอให้ระลึกถึงกันไปแล้ว นั่ง ณ ที่ควรส่วนข้างหนึ่ง ได้กราบทูลว่า สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคประทับอยู่ ณ พระวิหารเวฬุวันกลันทกนิวาปะสถาน

จูฬโคสิงคสาลสูตร - ธรรมเครื่องอยู่สำราญ

จูฬโคสิงคสาลสูตร - ธรรมเครื่องอยู่สำราญ

สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคประทับอยู่ ณ ที่พักซึ่งสร้างด้วยอิฐในนาทิกคาม ก็สมัยนั้น ท่านพระอนุรุทธ ท่านพระนันทิยะ ท่านพระกิมิละ อยู่ที่ป่าโคสิงคสาลวัน

สฬายตนวิภังคสูตร - อุเทสแห่งสฬายตนวิภังค์

สฬายตนวิภังคสูตร - อุเทสแห่งสฬายตนวิภังค์

สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคประทับอยู่ที่พระวิหารเชตวัน อารามของท่านอนาถบิณฑิกเศรษฐี เขตพระนครสาวัตถี สมัยนั้นแล พระผู้มีพระภาคตรัสเรียกภิกษุทั้งหลายว่า

วิภังคสูตร - อริยมรรค ๘

วิภังคสูตร - อริยมรรค ๘

พระผู้มีพระภาคตรัสกะภิกษุทั้งหลายว่า “ดูกรภิกษุทั้งหลาย เราจักแสดง จักจำแนกอริยมรรค อันประกอบด้วยองค์ ๘ แก่เธอทั้งหลาย เธอทั้งหลายจงฟังอริยมรรคนั้น จงใส่ใจให้ดี เราจักกล่าว” พระผู้มีพระภาคตรัสกะภิกษุทั้งหลายว่า

สัจจวิภังคสูตร - การจำแนกอริยสัจ

สัจจวิภังคสูตร - การจำแนกอริยสัจ

สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคประทับอยู่ที่ป่าอิสิปตนมิคทายวัน เขตเมืองพาราณสี สมัยนั้นแล พระผู้มีพระภาคตรัสเรียกภิกษุทั้งหลายว่า สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคประทับอยู่ที่ป่าอิสิปตนมิคทายวัน เขตเมืองพาราณสี สมัยนั้นแล พระผู้มีพระภาคตรัสเรียกภิกษุทั้งหลายว่า

ฉฉักกสูตร - ธรรม ๖ ประการ ๖ หมวด

ฉฉักกสูตร - ธรรม ๖ ประการ ๖ หมวด

สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคประทับอยู่ที่พระวิหารเชตวัน อารามของอนาถบิณฑิกเศรษฐี เขตพระนครสาวัตถี สมัยนั้นแล พระผู้มีพระภาคตรัสเรียกภิกษุทั้งหลายว่า สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคประทับอยู่ที่พระวิหารเชตวัน อารามของอนาถบิณฑิกเศรษฐี เขตพระนครสาวัตถี สมัยนั้นแล พระผู้มีพระภาคตรัสเรียกภิกษุทั้งหลายว่า

อรณวิภังคสูตร - การจำแนกธรรมที่ไม่มีกิเลส

อรณวิภังคสูตร - การจำแนกธรรมที่ไม่มีกิเลส

สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคประทับอยู่ที่พระวิหารเชตวัน อารามของอนาถบิณฑิกเศรษฐี เขตพระนครสาวัตถี สมัยนั้นแล พระผู้มีพระภาคตรัสเรียกภิกษุทั้งหลายว่า สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคประทับอยู่ที่พระวิหารเชตวัน อารามของอนาถบิณฑิกเศรษฐี เขตพระนครสาวัตถี สมัยนั้นแล พระผู้มีพระภาคตรัสเรียกภิกษุทั้งหลายว่า

เวสาลีสูตร - การเจริญอสุภกรรมฐาน

เวสาลีสูตร - การเจริญอสุภกรรมฐาน

สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคประทับอยู่ ณ กูฏาคารศาลา ป่ามหาวัน ใกล้เมืองเวสาลี ก็สมัยนั้น พระผู้มีพระภาคตรัสอสุภกถา ตรัสสรรเสริญคุณแห่งอสุภแก่ภิกษุทั้งหลายโดยอเนกปริยาย ครั้งนั้น พระผู้มีพระภาคตรัสเรียกภิกษุทั้งหลายมาตรัสว่า สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคประทับอยู่ ณ กูฏาคารศาลา ป่ามหาวัน ใกล้เมืองเวสาลี

อริยวสสูตรที่ ๒ - ธรรมเป็นเครื่องอยู่แห่งพระอริยะ

อริยวสสูตรที่ ๒ - ธรรมเป็นเครื่องอยู่แห่งพระอริยะ

สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคประทับอยู่ที่นิคมของชาวกุรุ ชื่อกัมมาสธรรม ในแคว้นกุรุ ณ ที่นั้นแล พระผู้มีพระภาคได้ตรัสเรียกภิกษุทั้งหลายว่า กัมมาสธัมมะนิคม แคว้นกุรุ

นิพเพธิกสูตร - ธรรมปริยายชำแรกกิเลส

นิพเพธิกสูตร - ธรรมปริยายชำแรกกิเลส

พระผู้มีพระภาคตรัสว่า ดูกรภิกษุทั้งหลาย เราจักแสดงธรรมปริยายที่เป็นปริยายเป็นไปในส่วนแห่งการชำแรกกิเลส แก่เธอทั้งหลาย เธอทั้งหลายจงฟัง จงใส่ใจให้ดี เราจักกล่าว พระผู้มีพระภาคตรัสว่า

สุริยสูตร - ดวงอาทิตย์ ๗ ดวง

สุริยสูตร - ดวงอาทิตย์ ๗ ดวง

สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคประทับอยู่ ณ อัมพปาลีวัน ใกล้พระนครเวสาลี ณ ที่นั้นแล พระผู้มีพระภาคตรัสเรียกภิกษุทั้งหลายว่า “ดูกรภิกษุทั้งหลาย” ภิกษุเหล่านั้น ทูลรับพระผู้มีพระภาคแล้ว พระผู้มีพระภาคตรัสว่า สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคประทับอยู่ ณ อัมพปาลีวัน ใกล้พระนครเวสาลี ณ ที่นั้นแล พระผู้มีพระภาคตรัสเรียกภิกษุทั้งหลายว่า

ปุคคลสูตร - สงสารกำหนดเบื้องต้นเบื้องปลายไม่ได้

ปุคคลสูตร - สงสารกำหนดเบื้องต้นเบื้องปลายไม่ได้

สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคประทับอยู่ ณ ภูเขาคิชฌกูฏ เขตพระนครราชคฤห์ ณ ที่นั้นแล พระผู้มีพระภาคตรัสเรียกภิกษุทั้งหลายว่า “ดูกรภิกษุทั้งหลาย” ภิกษุเหล่านั้นทูลรับพระผู้มีพระภาคว่า สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคประทับอยู่ ณ ภูเขาคิชฌกูฏ เขตพระนครราชคฤห์ ณ ที่นั้นแล พระผู้มีพระภาคตรัสเรียกภิกษุทั้งหลายว่า

ทัณฑสูตร - ผู้ท่องเที่ยวไปในโลกเพราะไม่เห็นอริยสัจ

ทัณฑสูตร - ผู้ท่องเที่ยวไปในโลกเพราะไม่เห็นอริยสัจ

พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสว่า “ดูกรภิกษุทั้งหลาย เปรียบเหมือนท่อนไม้ที่บุคคลขว้างขึ้นไปบนอากาศแล้ว …บางคราวเอาโคนตกลงมาก็มี …บางคราวเอาตอนกลางตกลงมาก็มี …บางคราวเอาปลายตกลงมาก็มี ฉันใด พระผู้มีพระภาคเจ้า ตรัสว่า

ทุติยอัปปมาทสูตร - ความเป็นผู้มีมิตรดีเป็นทั้งหมดของพรหมจรรย์

ทุติยอัปปมาทสูตร - ความเป็นผู้มีมิตรดีเป็นทั้งหมดของพรหมจรรย์

พระผู้มีพระภาคประทับ ณ พระวิหารบุพพาราม ปราสาทของมิคารมารดา เขตพระนครสาวัตถี ครั้งนั้นแล พระเจ้าปเสนทิโกศล ได้เสด็จเข้าไปเฝ้าพระผู้มีพระภาคถึงที่ประทับ ครั้นแล้ว จึงได้ทรงปราศรัยกับพระผู้มีพระภาค ครั้นผ่านการปราศรัยพอให้ระลึกถึงกันไปแล้ว จึงประทับนั่ง ณ ที่ควรส่วนข้างหนึ่ง พระเจ้าปเสนทิโกศล ประทับนั่ง ณ ที่ควรส่วนข้างหนึ่งแล้ว

สวิฏฐสูตร - ผู้งามกว่าและประณีตกว่า

สวิฏฐสูตร - ผู้งามกว่าและประณีตกว่า

สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคประทับอยู่ ณ พระวิหารเชตวัน อารามของท่านอนาถบิณฑิกเศรษฐี ใกล้พระนครสาวัตถี ครั้งนั้นแล ท่านพระสวิฏฐะกับท่านพระมหาโกฏฐิตะได้พากันไปหาท่านพระสารีบุตรจนถึงที่อยู่ได้ปราศรัยกับท่านพระสารีบุตร ครั้นผ่านการปราศรัยพอให้ระลึกถึงกันไปแล้ว จึงนั่ง ณ ที่ควรส่วนข้างหนึ่ง

เทวธาวิตักกสูตร - วิธีแยกวิตก

เทวธาวิตักกสูตร - วิธีแยกวิตก

สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคประทับอยู่ ณ พระวิหารเชตวัน อารามของท่านอนาถบิณฑิกเศรษฐี เขตพระนครสาวัตถี ณ ที่นั้นแล พระผู้มีพระภาคตรัสเรียกภิกษุทั้งหลายว่า “ดูกรภิกษุทั้งหลาย” สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคประทับอยู่ ณ พระวิหารเชตวัน อารามของท่านอนาถบิณฑิกเศรษฐี เขตพระนครสาวัตถี ณ ที่นั้นแล พระผู้มีพระภาคตรัสเรียกภิกษุทั้งหลายว่า

มหาสาโรปมสูตร - อุปมาพรหมจรรย์กับแก่นไม้

มหาสาโรปมสูตร - อุปมาพรหมจรรย์กับแก่นไม้

สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคประทับอยู่ ณ ภูเขาคิชฌกูฏ เขตพระนครราชคฤห์ เมื่อพระเทวทัตต์หลีกไปไม่นาน ณ ที่นั้นแล พระผู้มีพระภาคทรงปรารภพระเทวทัตต์ ตรัสเรียก ภิกษุทั้งหลายมาแล้ว ตรัสว่า สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคประทับอยู่ ณ ภูเขาคิชฌกูฏ เขตพระนครราชคฤห์ เมื่อพระเทวทัตต์หลีกไปไม่นาน ณ ที่นั้นแล พระผู้มีพระภาคทรงปรารภพระเทวทัตต์ ตรัสเรียกภิกษุทั้งหลายมา